Στο κάθε ένα από μας το φως, η αλήθεια παρουσιάζονται σε σύντομες λάμψεις. Και ύστερα βουλιάζουμε πάλι στο απέραντο μηδέν και το τίποτα. Βουλιάζουμε στο απέραντο έρεβος. Αν όμως καταφέρουμε να συλλάβουμε αυτό το φως, αυτή την αλήθεια με την ποίηση, το θέατρο, τον πολιτικό στοχασμό μπορούμε να το κρατήσουμε αναμμένο. Για μας και για τους άλλους. Ετούτες οι δραστηριότητες του νου, της καρδιάς, όλες τούτες που ονομάζουν κάποιοι πολιτισμό, προϋποθέτουν κάτι πολύ σημαντικό. Προϋποθέτουν πάντοτε μια μακριά συζήτηση με τον εαυτό μας. Μια συζήτηση, η οποία αναπόδραστα οδηγεί σε μια συζήτηση, μια συνδιαλλαγή με όλους τους ανθρώπους. Αλλά, αυτή η συζήτηση, για να καρποφορήσει πρέπει να έχει βάθος και προοπτική. Να είναι ουσιαστική. Όχι συζήτηση με αλλότρια κίνητρα. Όχι συζήτηση για προβολή του εγωπαθούς μας «εγώ» ή για ενίσχυση των δεσμών της χρυσής ειρκτής των δεσμεύσεων και των εξαρτήσεων, στην οποία μας έκλεισε δίχως λύπη και αιδώ, κατά τον ποιητή, το σύστημα. Τούτες οι δραστηριότητες του πολιτισμού και του πνεύματος πρέπει να συγκινούν κάθε λεπτό τα ουσιαστικότερα μέρη της ύπαρξής μας. Όπως είπε κάποτε και ο T.S. Eliot, πρέπει να δίνουν απαντήσεις σε ερωτήματα κρίσιμα: «Τι είναι ο άνθρωπος; Ποια είναι τα όρια του; Ποια είναι η αθλιότητά του; Ποιο το μεγαλείο του; Και τελικά ποια είναι η μοίρα του;» Το «γράψιμο», η ποίηση, η λογοτεχνία, το θέατρο, ο πολιτικός στοχασμός και τόσες άλλες εκφάνσεις και πτυχές του πνεύματος είναι μια ενιαία και αλληλοσυμπληρούμενη, αέναη λειτουργία. Μια λειτουργία όχι του εφήμερου και του πρόσκαιρου, αλλά του αιώνιου και του παντοτινού. Μια λειτουργία, η οποία καταδύεται στα μύχια της ανθρώπινης ύπαρξης και στοχεύει κατ’ ευθεία τον άνθρωπο. Μια λειτουργία, της οποίας αρχιερείς μπορούμε να είμαστε όλοι εμείς. Αρκεί να μπορέσουμε «να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα». Να αρθούμε πιο πάνω από τα καθημερινά, τα τετριμμένα. Να κάνουμε πέρα τις απροσμάχητες βιολογικές αναγκαιότητες και τις καθωσπρεπικές έξεις. Να υψωθούμε λίγο πιο πάνω από την τυχαιότητα των περιστατικών, που κατακλύζουν την ζωή μας.
Συγχωρήστε την «λυρική», ίσως και αιθεροβάμονα, ετούτη παρέμβαση του ΑΓΙΟΥ. Όλες τούτες οι σκόρπιες μα βαθύτατα ειλικρινείς σκέψεις γεννήθηκαν και πλάστηκαν στο μυαλό μου, όταν παρακολούθησα την Λυσιστράτη του Κώστα Μόντη, που ανεβάστηκε από το ΘΕΠΑΚ, στο Πολιτιστικό κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο αρχοντικό της Οδού Αξιοθέας. Δε θα μιλήσω για το υποκριτικό τάλαντο των συμμετεχόντων. Άλλωστε, το χειροκρότημα και ο παλμός των θεατών απέδειξε ότι οι συμμετέχοντες και δη και οι πρωταγωνιστές μπήκαν για τα καλά στο ρόλο του αρχιερέως της λειτουργίας, που λέγαμε παραπάνω. Δε θα μιλήσω για την εμβριθή σκηνοθετική, ενδυματολογική, μουσική και κινησιολογική επιμέλεια της παράστασης. Όσοι παρακολούθησαν την παράσταση είμαι σίγουρος ότι θα επιδαψιλεύσουν επαίνους προς όλους τους μετέχοντες και συντελεστές αυτής. Ο ΑΓΙΟΣ όμως θέλει να επικεντρωθεί σε μια καθοριστικής σημασίας απόχρωση αυτού του γεγονότος. Το ότι πολλοί νέοι και νέες, ομήλικοι και ομήλικές μου, σηκώθηκαν από τον καναπέ και πήγαν στο θέατρο αυτό λέει πολλά. Τουλάχιστον δίνει στον ΑΓΙΟ ελπίδα για το αύριο. Το ότι νέοι και νέες προτίμησαν στο αρχοντικό της οδού Αξιοθέας και όχι την πολλάκις διαφημιζόμενη και εξάλλως προβεβλημένη συναυλία του Μιχάλη Χ’’ Γιάννη αυτό λέει πολλά. Σε μια εποχή που είσαι “in” μόνο όταν ακούς Έφη Θώδη και τραγουδάς το αξιοθρήνητο εκείνο «Βας Βας Ο Παρασκευάς», σε μια εποχή που η εικόνα και η φενάκη του ψεύτικου ειδώλου αλά Τζούλια Αλεξανδράτου και Ρουβά έχει την πρωτοκαθεδρία, σε μια εποχή που οι επιμένοντες στο θέατρο, τον πολιτικό στοχασμό, την ποίηση, τη λογοτεχνία είναι οι παρίες της παρέας, οι “out” του παιχνιδιού, σε μια τέτοια εποχή νιρβάνας και ραστώνης τέτοιες παραστάσεις που δεν προκαλούν μονάχα γέλιο, αλλά αγγίζουν και ανατέμνουν το βαθύτερο, ανθρώπινο «είναι», στέλλοντας άλλα μηνύματα και άλλες ελπίδες, καθίστανται μέσα και αφορμές που μας ωθούν να βγούμε από τη νεφέλη της οχαδερφικής και μοιρολατρικής αδράνειας. Ποίηση, λογοτεχνία, πολιτικός στοχασμός, θέατρο. Μια αέναη ουμανιστική μυσταγωγία. Οφείλουμε να νιώσουμε και να αφουγκραστούμε το μυστήριο αυτής της λειτουργίας…
Συγχωρήστε την «λυρική», ίσως και αιθεροβάμονα, ετούτη παρέμβαση του ΑΓΙΟΥ. Όλες τούτες οι σκόρπιες μα βαθύτατα ειλικρινείς σκέψεις γεννήθηκαν και πλάστηκαν στο μυαλό μου, όταν παρακολούθησα την Λυσιστράτη του Κώστα Μόντη, που ανεβάστηκε από το ΘΕΠΑΚ, στο Πολιτιστικό κέντρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, στο αρχοντικό της Οδού Αξιοθέας. Δε θα μιλήσω για το υποκριτικό τάλαντο των συμμετεχόντων. Άλλωστε, το χειροκρότημα και ο παλμός των θεατών απέδειξε ότι οι συμμετέχοντες και δη και οι πρωταγωνιστές μπήκαν για τα καλά στο ρόλο του αρχιερέως της λειτουργίας, που λέγαμε παραπάνω. Δε θα μιλήσω για την εμβριθή σκηνοθετική, ενδυματολογική, μουσική και κινησιολογική επιμέλεια της παράστασης. Όσοι παρακολούθησαν την παράσταση είμαι σίγουρος ότι θα επιδαψιλεύσουν επαίνους προς όλους τους μετέχοντες και συντελεστές αυτής. Ο ΑΓΙΟΣ όμως θέλει να επικεντρωθεί σε μια καθοριστικής σημασίας απόχρωση αυτού του γεγονότος. Το ότι πολλοί νέοι και νέες, ομήλικοι και ομήλικές μου, σηκώθηκαν από τον καναπέ και πήγαν στο θέατρο αυτό λέει πολλά. Τουλάχιστον δίνει στον ΑΓΙΟ ελπίδα για το αύριο. Το ότι νέοι και νέες προτίμησαν στο αρχοντικό της οδού Αξιοθέας και όχι την πολλάκις διαφημιζόμενη και εξάλλως προβεβλημένη συναυλία του Μιχάλη Χ’’ Γιάννη αυτό λέει πολλά. Σε μια εποχή που είσαι “in” μόνο όταν ακούς Έφη Θώδη και τραγουδάς το αξιοθρήνητο εκείνο «Βας Βας Ο Παρασκευάς», σε μια εποχή που η εικόνα και η φενάκη του ψεύτικου ειδώλου αλά Τζούλια Αλεξανδράτου και Ρουβά έχει την πρωτοκαθεδρία, σε μια εποχή που οι επιμένοντες στο θέατρο, τον πολιτικό στοχασμό, την ποίηση, τη λογοτεχνία είναι οι παρίες της παρέας, οι “out” του παιχνιδιού, σε μια τέτοια εποχή νιρβάνας και ραστώνης τέτοιες παραστάσεις που δεν προκαλούν μονάχα γέλιο, αλλά αγγίζουν και ανατέμνουν το βαθύτερο, ανθρώπινο «είναι», στέλλοντας άλλα μηνύματα και άλλες ελπίδες, καθίστανται μέσα και αφορμές που μας ωθούν να βγούμε από τη νεφέλη της οχαδερφικής και μοιρολατρικής αδράνειας. Ποίηση, λογοτεχνία, πολιτικός στοχασμός, θέατρο. Μια αέναη ουμανιστική μυσταγωγία. Οφείλουμε να νιώσουμε και να αφουγκραστούμε το μυστήριο αυτής της λειτουργίας…
3 σχόλια:
Άγιε σε χαιρετώ και πάλι. Συμφωνώ στο ότι πρέπει να υποστηρίζουμε τον πολιτισμό και την κουλτούρα, όχι όμως και την υποκουλτούρα. έχει διαφορά και εξηγούμαι: παρά να πάω σε μία θεατρική παράσταση που έχει την ίδια αξία με τα 'σαπούνια' για παράδειγμα της τηλεόρασης, καλύτερα να καθήσω σπίτι μου ή να κάνω κάτι άλλο. Διότι σήμερα πολλά έργα της αρχαίας λογοτεχνίας ανεβάζονται στο Θέατρο, αλλά δε σημαίνει ότι είναι όλες αυτές οι παραστάσεις ποιοτικές και αξίζουν το χειροκρότημά μας. Αν μία θεατρική παράσταση έχει ίση αξία με τα τραγούδια του Βας Βας, τότε πρέπει και σε αυτήν να γυρίσω την πλάτη. Αυτό το λέω γιατί έχω δει πρόσφατα δύο φορές την Λυσιστράτη. Η μία, η οποία ανέβηκε από θίασο από την Ελλάδα, άξιζε όσο και το ΄δωσ' μου, δώσ' μου το κορμί σου, θέλω να είμαι ο εραστής σου' του Κατέλλη, το οποίο μάλιστα ακούστηκε στη σκηνή του Κινησία και της Μυρρίνης, η άλλη, που ήταν αυτή χθες στο αρχοντικό της οδού Αξιοθέας, αν και δεν είχε ερμηνείες από 'μεγάλους' ή 'γνωστούς' ηθοποιούς, στάθηκε στο ύψος του αριστοφανικού κειμένου. Το θέμα επομένως δεν είναι να ανεβάσουμε τον Αριστοφάνη ή τον οποιοδήποτε συγγραφέα, αλλά το πώς θα τον ανεβάσουμε και αυτή η Λυσιστράτη, με την κυπριακή ντοπιολαλιά, με την προσεγμένη μουσική και σκηνοθεσία, με τα απλά κουστούμια και με σκηνικό το μαγευτικό χώρο του αρχοντικού, είχε πιστεύω κάτι παραπάνω να πει από την πρώτη. Την έπαθα λοιπόν με την πρώτη με το ακριβό εισιτήριο, με δικαίωσε όμως η άλλη με το φτηνό. Έπαθα και έμαθα...ότι πρέπει παντού να κάνουμε τις επιλογές μας... ακόμα και στον πολιτισμό, ακόμα και στο αν θα ακούσω Κατέλλη και Βας Βας ή αν θα ακούσω Θεοδωράκη.
Καλημέρα! Έχεις την ευχή του ΑΓΙΟΥ!Πάντα εύστοχη. Ναι, ακόμα και το θέατρο έχει αλωθεί από τους - να γίνω προκλητικός; - αρουραίους της εικόνας και του ειδώλου. Ο κάθε άτεχνος, ατάλαντος, κομπλεξικός, η κάθε ψωνάρα το παίζει ή θεατρόφιλος ή "κουλτουριάρης" μετέχων και συμμετέχων στο θέατρο. Χρειάζεται, επομένως, κρίση και επιλογή εκ μέρους μας. Χρειάζεται να είμαστε σε επαγρύπνηση. Γι' αυτό είναι που και εγώ και εσύ, ως βλέπω, επιδαψιλεύουμε επαίνους για την παράσταση του ΘΕΠΑΚ. Όπως έχω πει κατ' επανάληψη, το ΘΕΠΑΚ είναι ένα αγλάισμα για το Πανεπιστήμιο Κύπρο και πρέπει με κάθε τρόπο να προστατευτεί και να ενδυναμωθεί. Είναι μια εστία αντίστασης στο ολοκληρωτισμό της εικόνας και της ευτέλειας του σύγχρονου κόσμου.
E L E O S
Δημοσίευση σχολίου